Een werknemer van de Almelose producent van vliegtuigonderdelen Aeronamic werd in de zomer van 2022 op staande voet ontslagen, omdat hij meermaals een bak met giftige stoffen via de gootsteen in het riool had geloosd.

De kantonrechter van de rechtbank Overijssel bepaalde eind 2022 dat het ontslag terecht was, waarop de werknemer in beroep ging.

De behandeling van het hoger beroep vond op 4 september plaats bij de rechtbank in Leeuwarden. Ook in hoger beroep heeft de rechter bepaald dat de werknemer terecht is ontslagen en geen recht heeft op financiële vergoedingen, zo blijkt uit een woensdag gepubliceerd vonnis.

Aeronamic produceert startmotoren en compressoren voor vliegtuigen. Het bedrijf voorziet onder meer in de productie van onderdelen van gevechtsvliegtuig de F-35, de opvolger van de F-16. De werknemer had als taak vliegtuigonderdelen te ‘chroombrushen’, een proces waarbij onderdelen extra weerbaar worden gemaakt tegen corrosie.

Kankerverwekkende stoffen in het riool

Uit camerabeelden bleek dat de man op 19 juli 2022 een bak met resten van de kankerverwekkende en giftige stof Chroom-6 in de gootsteen heeft geloosd, waardoor de vervuilende stof in het riool kwam. Volgens de protocollen van Aeronamic moeten werknemers deze stof te allen tijde in een zogenoemde zuurkast deponeren. De vloeistof kan daarna veilig in een jerrycan kan worden opgevangen en aan een afvalverwerker worden aangeboden.

De werknemer in kwestie ondertekende eerder in 2022 nog een document met veiligheidsregels, met daarin de passage "avoid release to the environment" ("voorkom lozing in het milieu").

De man werd op de dag van de overtreding van de veiligheidsregels meteen op het matje geroepen. In een gesprek gaf hij toe eerder die maand ook al een bak met Chroom-6-restanten in de gootsteen te hebben geloodst.

De werknemer werd daarop op staande voet ontslagen. In een brief die Aeronamic de dag erop naar de ontslagen medewerker stuurde, noemde het bedrijf het "onacceptabel" dat de man de veiligheidsvoorschriften niet opvolgde. Aeronamic droeg de "hoge veiligheidsvoorschriften" aan als reden voor het ontslag.

Aeronamic heeft de Omgevingsdienst Twente op 19 juli vorig jaar direct op de hoogte gesteld van het "milieuvoorval" van de de lozing van Chroom-6-afvalwater, blijkt uit het rechtbankverslag. Tot een milieuramp lijkt het incident overigens niet te hebben geleid. Uit metingen die de dienst uitvoerde, "bleek niet van enige vervuiling".

Werknemer werkte eerder in 'nucleaire omgeving'

De werknemer stond al sinds 1985 op de loonlijst van het bedrijf en diens voorloper, waar hij "in een nucleaire omgeving" werkte. Het lijkt erop dat de werknemer zich weinig zorgen maakte over de gevaren van de bak chemicaliën. Uit het vonnis blijkt dat de man de lozing "zonder beschermende handschoenen" uitvoerde.

De ontslagen werknemer wees er in de zaak op dat het afvalwater door een nieuwe werkwijze minder vervuild, dus geel, zou zijn. Uit het vonnis blijkt dat het water desalniettemin "behoorlijk geel" was. Bovendien bleven dezelfde veiligheidsprocedures voor het storten van de vloeistoffen onverminderd geldig, zo staat in het rechtbankverslag.

Toen de medewerker op heterdaad betrapt werd, hingen de camera's op de werkplaats er nog maar kort, zo valt te lezen in het rechtbankverslag. Aeronamic had ze er opgehangen, omdat het bedrijf enkele dagen eerder had ontdekt dat één van de jerrycans met Chroom-6-restanten ontbrak.

De werknemer stelt achteraf van collega's te hebben vernomen dat het bedrijf hem "toen al in het vizier had". Hij kon dit in de zaak dan weer niet feitelijk onderbouwen, waardoor de rechter in Leeuwarden er weinig mee kon.

Rechter hekelt 'lakse optreden' bij lozen Chroom-6

De rechter noemt het ontslag op staande voet al met al "rechtsgeldig". De werknemer heeft volgens de rechtbank "de geldende strenge regels aan zijn laars gelapt waarbij hij het milieu in gevaar heeft gebracht". Door zijn "lakse optreden" heeft de medewerker volgens de rechter "ook nog eens de bedrijfsvoering in gevaar gebracht".

Dat de medewerker al zo lang bij de bouwer van vliegtuigonderdelen werkte, is volgens de rechter geen verzachtende factor. Sterker nog, vanwege zijn ruime ervaring had de medewerker volgens de rechtbank "beter (...) moeten weten".

De medewerker eiste van zijn oude werkgever brutobedragen van ruim 57.000 euro voor een vergoeding wegens onregelmatige opzegging, ruim 60.000 euro voor een transitievergoeding en ruim 22.000 euro aan een billijke vergoeding. Bij elkaar een aanzienlijk bedrag van ruim 140.000 euro. Ook in hoger beroep wijst de rechter echter al deze vergoedingen van de hand.

Bij het niet toekennen van het hoogste bedrag, te weten de transitievergoeding, speelt mee dat de werknemer "niet blijk gaf van enig schuldbesef". Al had de medewerker spijt geuit over het feit dat hij de regels had overtreden, volgens de rechter overheerste zijn "verontwaardiging" over dat hij "in zijn eigen woorden, 'eruit geschopt werd'".

De ontslagen medewerker moet van de rechter zelf opdraaien voor de proceskosten van het hoger beroep en het salaris van de advocaat. De ex-medewerker krijgt hiervoor een rekening van in totaal 3.149 euro. De man is overigens alweer elders aan de slag; uit het rechtbankverslag blijkt dat hij in december vorig jaar nieuw werk heeft gevonden.

Lees ook: Directeur luistert niet, komt standaard te laat op afspraken en houdt hoofd- en bijzaken niet uit elkaar: ontslag terecht, aldus rechter